Αγγελική Πλέσσα
Σάββατο 10/5/2014: ένα τροχαίο ατύχημα στην Σύρο, στάθηκε μοιραίο για την αγαπημένη μας φίλη και συνάδελφο Άντζελα Πλέσσα.
Ο χαμός της – γεγονός τραγικά αμετάκλητο – επιβάλλει τον βίαιο Χωρισμό, …την απότομη παύση…
Μια ξαφνική Απουσία – τόσο ξένη και αλλόκοτη… μας στερεί την οικεία, εγκάρδια ακτινοβολία της, την χαρούμενη παρουσία της, την ζωντάνια και τον ενθουσιασμό της. Μας στερεί τη ζεστασιά, και τη γενναιοδωρία της, την ενεργητική και αφειδώς προσφερόμενη προθυμία της, το πάθος και την ασίγαστη επιθυμία της να ανταποκρίνεται σε πολλαπλούς στόχους και προτεραιότητες…
Η Άντζελα γεννήθηκε στις 19/10/1967
H Οικογένεια της, υπήρξε γι αυτήν κίνητρο και πηγή έμπνευσης των ιδεωδών και των οραμάτων της. Εκεί θα αναζητηθούν τα στοιχεία που διαμόρφωσαν την πληθωρική της προσωπικότητα και προσδιόρισαν την ποιότητα των προβληματισμών της. Οι Σχέσεις ευτυχούς συμβίωσης – όπως η αποδοχή και ο αλληλοσεβασμός, η συνεργασία και η αλληλοβοήθεια – σχέσεις που αναπτύσσονται διαρκώς εντός του πρωταρχικού οικογενειακού πυρήνα, είναι τα εναύσματα της Άντζελας για κριτική ματιά και σκέψη.
Η αλληλεγγύη και η συντροφικότητα, η αμοιβαία μεγάλη Αγάπη, γίνονται τα κύρια εργαλεία της, βασικές έννοιες, καθοριστικές της προσέγγισης της όσον αφορά την Αρχιτεκτονική και τον Χώρο.
‘Οικογένεια’, είναι δυνάμει όλος ο κόσμος!… τον οραματίζεται σαν τεράστια αγκαλιά για όλους, χωρίς αποκλεισμούς και αναζητά τους όρους μετατροπής της κοινωνίας σε μια μεγάλη ανοιχτή κοινότητα που θα επέτρεπε ένα νέο, διαφορετικό τρόπο κατοίκησης.
Ιδού το πλήρες νόημα που αποκτά για την Άντζελα, η Συλλογική Κατοίκηση – μια ιδέα, την οποία προσπάθησε να αναδείξει με συνέπεια, σε όλη της την ζωή.
Άλλωστε, αυτή η ιδέα αντανακλάται στο εξαιρετικά πρωτότυπο ερευνητικό και θεωρητικό της έργο – έργο που συμβάλλει στην επίκαιρη συζήτηση για την Κατοικία.
Η Άντζελα τελείωσε το Λύκειο το 1985.
Το 1986, ξεκίνησε τις σπουδές της στην Scuola di Architettura – Polytechniko di Milano.
Οι ανησυχίες της είναι ήδη καταφανείς στην πτυχιακή εργασία, την οποία παρουσίασε στην Αρχιτεκτονική Σχολή του ΑΠΘ – το 1996.
Ο τίτλος ήταν εύγλωττος: “Αστική πολύ-κατοικία: η Συνύπαρξη της Διαφοράς”.
Αφού εργάστηκε ως Αρχιτέκτων (1996 – 2002) και κατόπιν ως δημόσιος υπάλληλος (2002 – σήμερα, στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου), το 2007, επανήλθε στον στίβο της μάθησης, ξεκινώντας την παρακολούθηση του μεταπτυχιακού προγράμματος της Σχολής Αρχιτεκτόνων – ΕΜΠ, “Αρχιτεκτονική-Σχεδιασμός του χώρου” – αρχικά, στην κατεύθυνση “Σχεδιασμός-χώρος-πολιτισμός”.
Ως αντικείμενο διπλωματικής εργασίας, επέλεξε ένα θέμα δύσκολο – ανύπαρκτο στην ελληνική βιβλιογραφία – προκλητικό ωστόσο, όσον αφορά την βαθιά αγωνία της: είναι δυνατόν ο παραγόμενος Χώρος να συντελέσει στην αλλαγή του τρόπου ζωής; Μπορεί να θέσει μια κατεύθυνση λιγότερης αποξένωσης, λιγότερου καταναλωτισμού και περισσότερης συνεργατικότητας;
“Το Cohousing ως εναλλακτικός τρόπος κατοίκησης”, ήταν ο τίτλος της εργασίας που παρουσίασε το 2010, με θέμα τις συνεργατικές κοινότητες κατοίκησης. Το πραγματεύτηκε με τόλμη: δεν αρκέστηκε σε βιβλιογραφικές και δικτυακές αναφορές. Ταξίδεψε η ίδια στη Σουηδία και τη Δανία. Μελέτησε συμμετέχοντας, τη ζωή και τη δραστηριότητα αυτών των κοινοτήτων, γνωρίστηκε με τους ανθρώπους και απόκτησε προσωπική άποψη για τις επιλογές, τα κίνητρα και τις συμπεριφορές τους.
Το αποτέλεσμα ήταν μια ανεπανάληπτη δουλειά που έγινε αποδεκτή ως η πρώτη ολοκληρωμένη προσέγγιση αυτού του θέματος, στον ελληνικό χώρο.
Αλλά, η Άντζελα, ολοκληρώνοντας το θέμα της, ανακάλυπτε ήδη ότι μπορούσε να το δει και από άλλη οπτική γωνία, συσχετίζοντας το με ζητήματα της πόλης.
Έτσι, το 2011 ξεκίνησε νέο μεταπτυχιακό στη Σχολή Αρχιτεκτόνων, στην κατεύθυνση “Πολεοδομία-Χωροταξία”.
Το 2013, παρουσιάστηκε η δεύτερη διπλωματική εργασία της, με τίτλο “Cohousing – Gated Communities Αποτίμηση των μοντέλων και η προοπτική τους για το μέλλον”. Εδώ, πραγματευόταν τα όρια ανάμεσα στις εναλλακτικές, συνεργατικές κοινότητες κατοίκησης και στις κοινότητες που αποσκοπούν στην εγκατάσταση της κοινωνικής διάκρισης.
Η αποδοχή της εργασίας της ήταν και πάλι ανεπιφύλακτη. Τόσο οι διδάσκοντες όσο και οι συμφοιτητές της έκριναν απαραίτητη την δημοσίευση του έργου της – την κατοχύρωση του ως βιβλιογραφικής αναφοράς.
Εκείνη, ήθελε να επαναθεωρήσει, να επεξεργαστεί σημεία, να συνδέσει τις δύο φάσεις της δουλειάς της. Αισθανόταν ότι είχε τον χρόνο να το κάνει. Δεν είχε… …
Απομένουν μόνο τα κείμενα που αξίζει να ξαναδιαβάσουμε. Τα κείμενα, μέσα στα οποία ζουν οι ιδέες, οι επιδιώξεις και οι αγωνίες της …
Ας διαφυλάξουμε την μνήμη και το έργο της.
Καλό ταξίδι Άντζελα! ………………
Μαρία Μάρκου
Άννα Χατζηευγενιάδου