Σχέδιο Νόμου για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς
Α.Π. 28434 Αθήνα 24 Ιανουαρίου 2002
Προς:
Το ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Γραφείο Υπουργού κ. Ε. Βενιζέλου
Τον
Πρόεδρο της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων
κ. Γ.Λιάνη
Πολιτικά Κόμματα στη Βουλή
Κοινοποίηση
:
1. ICOMOS
3. Σύλλογο Διπλωματούχων Μηχανικών Υπουργείου Πολιτισμού
4. Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας
5. Ενημερωτικό Δελτίο ΤΕΕ, Ημερήσιο Τύπο, ΜΜΕ
Θέμα : Σχέδιο Νόμου για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς
Κύριε Υπουργέ,
Αξιότιμοι Κύριοι,
Είναι βεβαίως σε όλους γνωστό πως από το 1998 προωθείται Σχέδιο Νόμου για την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Έκτοτε φορείς και Σύλλογοι Μηχανικών και όχι μόνο προσπαθούν να συμβάλλουν για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, που να αντιστοιχεί σε ένα νέο Θεσμικό Πλαίσιο, για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ειδικότερα ο ΣΑΔΑΣ – Πανελλήνια Ένωση Αρχιτεκτόνων στις 2.7.1998 διοργάνωσε Ημερίδα και διατυπώθηκαν σκέψεις και απόψεις για το θέμα.
Είναι προφανές ότι και άλλοι φορείς όπως και το ICOMOS και ο Σύλλογος Διπλ. Μηχανικών του ΥΠΠΟ απασχολούνται έντονα και δραστήρια για το θέμα με προφανή σκοπό την θεσμοθέτηση ενός βελτιωμένου και σύγχρονου θεσμικού πλαισίου.
Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΑΔΑΣ – Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων θέλει να σταθεί σε ένα μείζον θέμα, που πρέπει να απασχολήσει όλους, ώστε να μην υπάρξουν στρεβλώσεις στην επιχειρούμενη επεξεργασία.
Πρέπει με σαφήνεια και πληρότητα να διευκρινιστεί στη συλλογική συνείδηση και στο Θεσμικό Πλαίσιο η θέση που κατέχει και που θα έπρεπε να κατέχει η Αρχιτεκτονική Κληρονομιά σε σχέση με τις άλλες συνιστώσες της Πολιτιστικής Κληρονομιάς, δηλαδή την Αρχαιολογική, την Κινητή και την Άϋλη.
Μία σύγχρονη πολιτιστική πολιτική της χώρας μας δεν μπορεί να είναι σε σύγκρουση με εκείνη που έχει διαμορφωθεί, με την συνυπογραφή της Ελλάδας, στα πλαίσια του Συμβουλίου της Ευρώπης από την σύστασή του μέχρι σήμερα.
Θεμέλιοι λίθοι αυτής της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πολιτικής είναι η :
Α) «Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Σύμβαση» - Παρίσι 1954,
Β1) «Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την προστασία της Αρχαιολογικής Κληρονομιάς» - Λονδίνο 1969,
Β2) «Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την προστασία της Αρχαιολογικής Κληρονομιάς, Αναθεώρηση» - Μάλτα 1992,
Γ) «Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς» - Γρανάδα 1985.
Αναγκαία και
ικανή συνθήκη για τον εκσυγχρονισμό του Θεσμικού Πλαισίου Προστασίας της
Πολιτιστικής Κληρονομιάς είναι η ουσιαστική ενεργοποίηση των σχετικών
συμβάσεων που η Ελλάδα έχει υπογράψει και κυρώσει, δηλαδή των α, β1, και
γ, ενώ όσον αφορά στην β2 που έχει μόνον υπογράψει, η χώρα μας πρέπει
να προχωρήσει την άμεση κύρωσή της.
Πέραν των αναφερθέντων, πρέπει να σημειώσουμε πως το νομικό τμήμα του Συμβουλίου της Ευρώπης, εξέδωσε το 2000 οδηγίες για την Προστασία της Αρχιτεκτονικής, της Αρχαιολογικής και κινητής κληρονομιάς.
“Patrimoine culturel. Programme de cooperation et d’assistance technique. Orientation pour le development de legislations et de systemes de gestion du patrimoine culturel – 2000 COUNCIL OF EUROPE”, με σκοπό να διευκολύνει τις ευρωπαϊκές χώρες στην διαδικασία προσαρμογής των εθνικών νομοθεσιών στο πλαίσιο των αρχών της «ολοκληρωμένης Προστασίας της Πολιτιστικής κληρονομιάς» .
Ωστόσο όμως
σε όλες τις προσπάθειες για ένα νέο Θεσμικό Πλαίσιο και το 1998 και το
2001 αγνοείται η βασική διάρθρωση της πολιτιστικής κληρονομιάς σε Αρχιτεκτονική,
αρχαιολογική, κινητή και άϋλη και προχωρεί σε εννοιολογικό προσδιορισμό
όπου αγνοείται η ύπαρξη της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς.
Συγκεκριμένα πρέπει να υπενθυμίσουμε εδώ τον ορισμό αυτό όπως καθορίζεται στο άρθρο 1 του Ν. 2039/92 για την κύρωση της Σύμβασης της Γρανάδας :
«Στην παρούσα Σύμβαση σαν «αρχιτεκτονική κληρονομιά» θεωρείται ότι περιλαμβάνει τα ακόλουθα ακίνητα αγαθά :
1.
Τα μνημεία : κάθε κατασκευή ιδιαίτερα σημαντική λόγω του ιστορικού,
αρχαιολογικού, καλλιτεχνικού, επιστημονικού, κοινωνικού ή τεχνικού της
ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένων των εγκαταστάσεων ή διακοσμητικών στοιχείων,
που αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα τους.
2.
Τα αρχιτεκτονικά σύνολα : ομοιογενή σύνολα αστικών ή αγροτικών
κατασκευών, σημαντικών λόγω του ιστορικού, αρχαιολογικού, καλλιτεχνικού,
επιστημονικού, κοινωνικού ή τεχνικού της ενδιαφέροντος, συναφή μεταξύ
τους ώστε να σχηματίζουν ενότητες, που να μπορούν να οριοθετηθούν τοπογραφικά.
3. Οι τόποι : σύνθετα έργα του ανθρώπου και της φύσης, εν μέρει κτισμένα, τα οποία αποτελούν εκτάσεις τόσο χαρακτηριστικές και ομοιογενείς, ώστε να μπορούν να οριοθετηθούν τοπογραφικά και τα οποία είναι σημαντικά λόγω του ιστορικού, αρχαιολογικού, καλλιτεχνικού, επιστημονικού, κοινωνικού ή τεχνικού τους ενδιαφέροντος».
Πρέπει όμως να τονίσουμε πως αγνοείται και ο ορισμός της Αρχαιολογικής Κληρονομιάς, όπως ορίζεται στο άρθρο 1 του Ν. 1127/81, Σύμβαση του Λονδίνου :
«Δια τους σκοπούς αυτής της συμβάσεως όλα τα ευρήματα και αντικείμενα ή κάθε άλλο ίχνος ανθρώπινης υπάρξεως, το οποίο μαρτυρεί δ’ εποχάς και πολιτισμούς δια τους οποίους ανασκαφαί ή ανακαλύψεις είναι η κύρια πηγή ή μία από τας κυρίας πηγάς της επιστημονικής πληροφορήσεως θα θεωρούνται ως αρχαιολογικά αντικείμενα».
Με βάση όλα τα παραπάνω το Δ.Σ. του ΣΑΔΑΣ – Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων θεωρεί ότι :
Α) Οι προτάσεις μας πρέπει να συμπεριληφθούν στο νέο πλαίσιο, το οποίο πλέον προωθείται με την διαδικασία των κωδίκων, σύμφωνα με το άρθρο 111 του Κανονισμού της Βουλής και το άρθρο 76 παρ. 6 και 7 του Συντάγματος.
Β) Ως προς τις διαδικασίες προτείνει στον Υπουργό Πολιτισμού και στον Πρόεδρο της Επιτροπής Μορφωτικών υποθέσεων της Βουλής να προκαλέσουν σύσκεψη των εμπλεκομένων φορέων, για ανταλλαγή απόψεων και διευκρίνιση των θέσεων – απόψεων τους, ώστε να ληφθούν υπόψη στις τελικές επεξεργασίες και θεσμοθέτηση του νέου πλαισίου για την Πολιτιστική Κληρονομιά.
Για το Διοικ. Συμβούλιο
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Τ. ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ
Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Θ.ΠΑΠΠΑΣ